Każdy z nas, zarówno duży jak i mały lubi być CHWALONY.POCHWAŁY, płynące z zewnątrz, od innych ludzi wzmacniają naszą samoocenę oraz poczucie wartości i ważności. Stanowią silny bodziec motywujący do działania czy zmiany zachowania.
Czym jest POCHWAŁA? To według Popularnego Słownika Języka Polskiego „wypowiedź wyrażająca uznanie dla kogoś lub czegoś, podkreślająca zalety kogoś lub czegoś” a POCHWALIĆ to „ mówić o kimś, czymś w sposób wyrażający pozytywną, wysoką ocenę, uznanie”.
Pierwsze prawo CHWALENIA- jeśli chcesz mieć dobre dziecko, to chwal je wiele razy w ciągu dnia!
A jeśli myślisz, że nie masz za co, to wymyśl, za co:
- za podanie Ci gazety
- przyniesienie kubka z herbatą
- rozłożenie sztućców itp.
Sztuka CHWALENIA:
- Opisz, co widzisz- widzę, że pamiętasz o obowiązkach…
- Opisz, co czujesz- jak mi miło, gdy nie muszę przypominać i powtarzać, co masz robić
- Podsumuj godne pochwały zachowanie dziecka- cieszę się, że jesteś odpowiedzialnym chłopcem/ odpowiedzialną dziewczynką… dobrym pomocnikiem… dobrym kolegą/ koleżanką itp.
Jak CHWALIĆ dziecko?
- Bądź konkretny/na, opisuj zachowanie, które chcesz POCHWALIĆ
- CHWAL natychmiast po dobrym zachowaniu
- CHWAL pozytywnie, bez złośliwości
- Pokaż uśmiechem, przytuleniem dziecka, że się cieszysz- pocałuj, obejmij
- Zauważ, w czym dziecko jest dobre, nie czekając na zachowanie perfekcyjne
- CHWAL zwłaszcza wtedy, gdy dziecko zmienia zachowanie, na którym Ci zależy
- Wyrażaj się pochlebnie o dziecku w obecności innych
- Mówienie dziecku np. po rodzinnej imprezie: byłeś/aś grzeczny/a, posłuszny/a niewiele mówi, bo nie wiadomo kiedy i w jakim momencie rodzic był zadowolony z dziecka
Pułapki CHWALENIA:
- Nierealność POCHWAŁ- mów to, w co sam naprawdę wierzysz
- Reakcja innych osób- CHWAL tak, aby inni nie mogli tego podważyć
- Brak umiejętności szybkiego uzasadniania- czy umiesz odpowiedzieć, gdy ktoś zapyta: „A dlaczego tak uważasz?”
- Łączenie CHWALENIA i wychowywania- „Świetnie sobie poradziłeś/aś z zadaniem, ale zobacz ile błędów w odpowiedzi”
- POCHWAŁA jako jawna krytyka, czyli „nie” w POCHWALE- „Nie rozmawiałeś/aś dziś na lekcji”, „Nie zapomniałeś/aś posprzątać”
- POCHWAŁA z aluzją i ironią: „O!, Jak świetnie ci idzie! Nie jesteś taki głupi/ia!” Dzieci nadpobudliwe, opozycyjno- buntownicze są bardzo wrażliwe na swoim punkcie
Zakazane słowa:
- Tym razem dobrze Ci poszło
- W końcu udało Ci się skończyć to zadanie
- Zrobiłeś prawie dobrze jak brat
- O! wreszcie masz wszystko co trzeba
- Nareszcie zacząłeś pracować
- Tylko dwa razy w tym tygodniu byłeś spóźniony
- Synku, aż dwa razy w tym tygodniu pościeliłeś łóżko
- Widzisz, jak chcesz to potrafisz
- Mógłbyś tak zawsze pomagać mamusi
- Całkiem nieźle to wykonałeś
- Widzisz, starasz się i to zadanie wyszło ci prawie dobrze
Opracowanie: Dorota Margan w oparciu o materiały szkoleniowe Centrum Terapii i Edukacji Psychologiczno- Pedagogicznej Anima
